تعریف ناباروری (Infertility)

ناباروری(به انگلیسی: Infertility) بر اساس تعریف منابع علمی٬ بعنوان یکی از بیماری های دستگاه تناسلی معرفی شده و به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می شود. ناباروری، عقیم بودن و سَتَرْوَنی را گویند که در بیشتر جانداران از جمله گیاهان و حیوانات پیش می‌آید. طیف گسترده ای از عوامل جسمانی و روانی می توانند منجر به ناباروری شوند و در بسیاری از بیماران، ناباروری ممکن است بیش از یک علت داشته باشد. ناباروری ممکن است به دلیل مشکلات مردان (ناباروری مردان)٬ مشکلات زنان( ناباروری زنان)، ترکیبی از هردو و یا بدون دلیل و توجیه مشخصی ( ناباروری های توجیه نشده) بروز کند. میزان شیوع ناباروری در کشورهای مختلف تقریبا مشابه بوده و توسعه یافتگی یک جامعه تفاوت چندانی در میزان بروز آن ایجاد نمی کند. از هر ۱۰۰ زوج با فعالیت جنسی طبیعی ( هر ۲ یا ۳ روز ) حدود ۱۵ تا ۲۰ زوج پس از گذشت 12ماه باردار نمی شوند. ناباروری و نازایی از جمله مشکلاتی است که این روزها گریبان بسیاری از زوجهای جوان را در سراسر جهان گرفته است. ناباروریهایی که ناشی از ابتلا به بیماری، زندگی در شرایط پراسترس و تنش، مصرف غذا و داروهای شیمیایی و ناسالم و فعالیت در محیطهای صنعتی است. مشکلات مردان در حدود 40٪ از موارد ناباروری را تشکیل داده و بیشتر به اشکال در تعداد٬ میزان حرکت و فرم اسپرم و یا ناهنجاری های ساختاری مادرزادی یا اکتسابی دستگاه تناسلی بازمی گردد. مشکلات زنان نیز حدود 50% از دیگر موارد ناباروری را سبب شده و شامل اختلال در روند تخمک گذاری در نتیجه اختلالات هورمونی ٬ ناهنجاری های مادرزادی دستگاه تولید مثل اندومتریوز٬ انسداد و چسبندگی لوله های رحمی در اثر عفونت های مکرر لگنی٬ یا‌‌ئسگی زودرس و … می شود. 10 % علت نازایی ها ناشناخته می باشد..در پزشکی هرگاه زن و شوهری در سن باروری ۱۲ ماه پس از ازدواج علی‌رغم انجام فعالیت جنسی طبیعی و بدون استفاده از روشهای پیشگیری، بچه‌دار نشوند یکی از زوجین دچار ناباروری است. ناباروری در انسان می‌تواند منشأ پدری مانند واریکوسل و آزواسپرمی داشته باشد یا منشأ مادری مانند سندرم ترنر، آژنزی تخمدان، سندرم آشرمن. البته باید توجه داشت که ناباروری به معنی عدم تولید گامت نیست بلکه عدم توان تولد نوزاد زنده را گویند مثلاً در مردان بیماری کم‌نطفگی می‌تواند علت باشد، یا پس از انجام وازکتومی فرد بالقوه اسپرم تولید می‌کند ولی در عمل نمی‌تواند بچه دار شود. مشابه این حالت در زنان نداشتن مادرزادی رحم و نیز پس از انجام عمل قطع لوله‌های فالوپ است. بسیاری از زوج های مراجعه کننده به مراکز درمانی وقتی خود را نابارور می خوانند از تعریف دقیق ناباروری مطلع نیستند. پروسه باروری فرایندی است که به احتمالات زیادی متکی است و شما با عدم موفقیت برای باروری در چند ماه اول روابط جنسی نمیتوانید خود را ناتوان در باروری بدانید. علاوه بر این عوامل مختلفی بر باروری موثر اند که ممکن است شما با رعایت نکردن آنها تصور ناباروری داشته باشید. احتمال باروری در شرایطی تعریف می شود که فرد کاملا سالم باشد و تعادل هورمونی در بدن او کاملا نرمال باشد. همچنین مرد بایستی از سلامت کامل برخوردار بوده و مشکلات حرکتی و یا ساختاری در اسپرم مرد وجود نداشته باشد. همچنین بایستی رابطه جنسی در زمان تخمک گذاری انجام شده باشد و فاصله زیاد رابطه با زمان تخمک گذاری احتمال باروری را به شدت کاهش می دهد. بر پایه پژوهش‌ها در ایران ۲۰ درصد زوج‌ها در طول زندگی خود ناباروری را تجربه می‌کنند. بر اساس این آمار نقش و علل مردانه بیش از ۶۰ درصد موارد را شامل می‌شود که این میزان از آمار جهانی بالاتر است. درمان به علت زمینه‌ای بستگی دارد مثلاً واریکوسل در مردان قابل جراحی است یا بالابودن پرولاکتین در زنان با داروی بروموکریپتین درمان می‌شود. در کل مواردی که گامت سازی انجام می‌شود قابل درمان هستند تحقیقات انجام شده درکشور نشان می‌دهد که در واقع از هر ۶ زوج که تصمیم به بچه دار شدن می‌گیرند یک زوج صاحب فرزند نمی‌شود. آمارها از وجود بیش از سه میلیون زوج نابارور در ایران خبر می‌دهند. روش‌های IVF و IUI در ایران برای درمان ناباروری رواج دارد که هزینه انجام آن‌ها در مراکز دولتی با ۸۵٪ تخفیف نسبت به گذشته انجام می‌شود. 

منبع:مقاله (ISI (Infertility